Allah Hakkı Kul Hakkı
Mahkûmun fîh´in (mükellefin) kısımlarından bahsederken bu kaideyi açıkladım ve Allah hakkından, mükellef kul hakkından veya toplum hakkı ve şahsî haktan ne kastedildiğini izah ettim. Birincisi ile toplumun maslahatı ikincisiyle de özellikle mükellef ferdin maslahatı gözetilmiştir. Bu kaidenin burada tekrar zikredilmesi şu münasebetledir: Kaide ilk geçtiği yerde "şer´î hükümlerin gayesi insanların maslahatlarını gerçekleştirmektir" meselesini beyan için zikredildiği halde burada, "konulan hükümlerle gerçekleşmesi hedeflenen maslahat, topluma ait maslahat-ı âmme (kamu yaran) olabileceği gibi şahsa ait maslahat-ı hassa da olabilir veya her ikisi arasında müşterek olabilir" meselesini ifade etmek için tafsilat verilmeden zikredilmiştir.
Usulü Fıkıh - Vehbe Zuhayli
- Takdim
- Giriş
- Şer´i Deliller
- Kuran-ı Kerim
- Sünnet
- İcma
- Kıyas
- İstihsan
- Maslahat-ı Mürsele
- Örf
- Önceki Şeriatlar
- Delil Sahabe Mezhebi
- Şeddi Zerayi
- İstishab
- Ahkam-ı Şer´iyye
- Vacib
- Mendub
- Haram
- Mekruh
- Mübah
- Vaz´i Hüküm ve Çeşitleri
- Hakim
- Mükellefin Fiilleri
- Mükellef
- Delaletler Dile Ait Temel Kurallar
- Nassın Şer´i Hükme Delalet Yolları
- Mefhumu´l-Muhalefet
- Delaletin Açık Olması ve Mertebeleri
- Delaleti Açık Olmayan Lafızlar ve Mertebeleri
- Müşterek ve Delaleti