Bu bölümde, Kur´an-ı Kerim ve hadisi şeriflerdeki şer´î naslardan hükümlerin nasıl istinbât edildiğinden bahsedilecektir. Âlimler, Arabçanın ifade tarzlarından veya şer´î hükümler ve onların illetlerinden, şeriatın esaslarından ve naslardan anlaşılan küllî esaslardan istifade ederek bir takım istinbât, kaideleri koymuşlardır.

Bu bölümün konusu, naslardan hükümleri sahih bir şekilde anlamakta yol gösterecek olan "dil kaideleri" dir. Bunlar, Arabça ifade tarzları ve bu dilin müfred ve mürekkeb bütün lafızlarıyle manaya delâlet yollan gözden geçirilerek ibareleri anlamak için konulmuş kaidelerdir. Bunlar şer´î veya sadece dinî kaideler değildir.

Âlimler bu kaideleri Arapça metinlerin dikkatle taranması neticesinde Arapçanın yapısından ve kullanılışından istifade ederek ortaya koymuşlardır.

Bunlar şer´î naslann anlaşılmasında riayet edilen kaideler halindedir. Çünkü lafızlar kapalılık ve açıklıkta aynı derecede değildir. Onun için lafızların manaya delâlet yollan, âm, has, ve müşterekin müdlûlü, tevil keyfi­yeti; atfın mugâyaratı gerektirmesi; emrin vücub ifade etmesi, nehyin haram ve yasağa delâlet etmesi gibi hususlarda bu dil kaidelerine müracaat edilir: