Sika Ve Zayıflara Şâmil Olanlar

Bu hususta ilk te´lîflerden biri Kâtibu´l-Vâkidî diye mâruf Muhammed İbnu Sa´d´ın (v. 235/849) et-Tabakâtu´l-Kübrâ´sıdır. Sahâbe, Tâbiin ve Etbauttâbiîn´den birçoklarını inceler. Bazıları hakkında uzun, bazıları hakkında çok kısa mâlûmât verir. Sekiz cilt olup, son cilt kadınlara tahsîs edilmiştir.

Bu gruba Halîfetu´bnu Hayyât´ın (v.230/844), Nesâî´nin (v.303/915), Müslim İbnu´l-Haccâc´ın (261/874) et-Tabâkat´ları, İbnu Ebî Heyseme´nin (279/892) Târih´i, Buhârî´nin et-Târîhu´l-Kebîr, et-Târîhu´l-Evsat ve et-Târîhu´s-Saği adlarını taşıyan üç aded târihi, Ali İbnu´l-Medînî´nin sahâbe üzerine te´lifatı, İbnu Hazm diye bilinen Hüseyin İbnu İdris el-Ensârî el Herevî´nin (301i913) Târîhî vs. girer.

Keza Ebu Ya´lâ el-Halîlî´nin (446/1054) el-İrşâd, Hâtîbu´l-Bağdâdî´nin Târîhû´l-Bağdad, İmâduddîn İbnu Kesîr´in (v. 774/1372) et-Tekmîl fî Esmâi´s-Sikât ve´z-Zu´afâ ve´l-Mecâhîl´i de zikredilebilir. İbnu Kesir, bu kitabında Zehebî´nin el-Mîzan´ı ile Mizzî´nin Tahzîb´ini -bâzı yeni ilâvelerle- birleştirir.

Şemsü´d-Dîn Zehebî´nin Mîzanu´l-İ´tidâl´ine gelince, bu da Câmi bir kitaptır, kendinden önce yazılmış bir kısım kitapları birleştirir. Zayıf ve "zayıflık ithamına maruz kalmış" râvilere şâmildir. Dört cilttir. Usulün bazı meselelerine yer veren kıymetli bir mukaddimesi vardır.Zehebî´nin yirmi cilde ulaşan Târîhu´l-İslâm´ı da burada zikredilebilir.

Ömer İbnu Ali İbnu Mulakkîn´in (804/1401) el-Kemâl fî Ma´rifeti´r-Ricâl´i ve Tabakâtu´l-Muhaddîsîn´i burada zikre değer. Bu ikinci eserde İbnu Mulakkin, zamanına kadâr gelip geçmiş bütün muhaddisleri zikreder. [273]